Të ardhurat nga doganat dhe tatimet kanë qenë prej kohësh një objekt debati midis qeverisë dhe opozitës.

Kjo e dyta ka akuzuar në mënyrë të përsëritur autoritetet për keqadministrimin e vendit, duke argumentuar këtë me rënien e të ardhurave nga doganat dhe tatimet.

Ndërsa është e vërtetë se të ardhurat e mbledhura pësuan luhatje gjatë vitit 2015, të dhënat zyrtare të publikuara nga Ministria e Financave për gjashtë muajt e parë të këtij viti flasin për një panoramë shumë më optimiste.

Treguesit fiskalë të janar-qershor 2016, me përjashtim të të ardhurave nga renta minerare, janë të gjitha në rritje.

Sipas këtyre të dhënave zyrtare, të ardhurat totale, sikurse tregohet në tabelën e treguesve fiskalë paraprakë, janë realizuar në masën 198.1 miliardë lekë, me një tejkalim rreth 102 milionë në raport me planin e 6-mujorit të parë 2016.

Të ardhurat nga “Tatime dhe Dogana” (përfshirë kontributet e mbledhura nga DPT)  për 6 mujorin e vitit 2016 u realizuan në vlerën 170.4 miliard lekë, që do të thotë 17.7 miliard lekë më shumë se 6 mujori i vitit 2015 ose +11.6%  dhe  2.3 miliard lekë më shumë se plani, ose  +1.4%.

Të ardhurat nga taksa doganore janë realizuar në vlerën 2.85 miliard lekë, 9.6% më shumë se 6 mujori i vitit 2015 dhe me një performancë +2.5% ose më shumë se plani.

Të ardhurat nga akciza janë realizuar në vlerën 19.2 miliard lekë, 10.3% më shumë se 6 mujori i vitit 2015 dhe +4 % ose 0.7 miliard lekë më shumë se plani.

Ky realizim reflekton kryesisht rritjen e sasisë së cigares së importuar me 269 ton ose +24.8% krahasuar me të njëjtën periudhë të vitit 2015 duke arkëtuar 1.5 miliard lekë më shumë se e 6 mujori i vitit 2015 për këte artikull.  Arsyet e performances pozitive përveç permirësimit te vazhdueshëm në administrim, lidhen me situatën e normalizuar të fluksit të importeve, të pandikuar nga ndryshimet e nivelit të taksimit për vitin 2016 për cigaret.

Tregues të tjerë pozitivë janë shënuar edhe në të ardhurat e mallrave të tjerë të akcizës për shkak të rritjes së sasive krahasuar me të njëjtën periudhë të vitit 2015, si më poshtë: 

Karburante Import + Prodhim Vendi       + 7.6 %
Birre Import + Prodhim Vendi                  + 5.2 %
Verë Import + Prodhim Vendi                  + 9.1 %
Pije Alkolike Import + Prodhim Vendi        + 30 %
Pije Energjike                                          + 30.4 %

 Të ardhurat nga renta minerale janë realizuar në vlerën 1.2 miliard lekë, -35.1% krahasuar me 6 mujorin e vitit 2015 dhe -39.7% krahasuar me planin. Arsyet lidhen me rënien drastike të çmimit të naftës bruto në tregun ndërkombëtar. Në kushtet që renta llogaritet si përqindje ndaj vlerës, rezultoi se megjithëse sasia e eksportit të naftës bruto u rrit me 73 mijë ton ose +17.9%, të ardhurat nga renta u ulën me 546 milion lekë krahasuar me vitin e kaluar. 

Të ardhurat nga TVSH-ja në import janë realizuar në  vlerën 45.7  miliard lekë,  +5.06% më shumë se 6 mujori  i vitit 2015 dhe me një realizim të planit të periudhës në masën 99.2 %, ndikuar nga rënia e çmimit në bursat ndërkombëtare të karburanteve që megjithë rritje e kursit të këmbimit të dollarit që kuotohen këto produkte, ka rezultuar rënie e të ardhurës së TVSH për litër  nga 27.1  lek në 6 mujorin e parë 2015 në 22.1 lek në 6 mujorin e parë 2016.

Të ardhurat nga TVSH-ja brenda vendit janë realizuar në vlerën 17 miliard lekë, 18% më shumë se 6 mujori i vitit 2015 dhe me një realizim të planit të periudhës në masën 97.3%, duke reflektuar rritjen e rimbursimeve me 21.3 % ose +0.7 miliard lekë si rezultat i masave përmirësuese për thjeshtësimin dhe reduktimin e procedurave të rimbursimit të TVSH-së.

Të ardhurat nga  tatimi mbi fitimin janë realizuar në vlerën 16.5 miliard lekë, 22% më shumë se e njëjta periudhë e vitit të kaluar dhe 25.4 % më shumë se plani. Ndikimin kryesor në këtë rezultat e ka patur rritja e ndërgjegjësimit të taksapaguesve për deklarimin real të transaksioneve në import dhe zinxhirin e shitjeve. Faktorë të tjerë përmendim: fazën e dyte të planit të veprimit kundër informalitetit të orientuar drejt kontrolleve bazuar në analizën e riskut dhe në vazhdimësine e proçeseve. Thjeshtësimi i proçedurave të deklarimit dhe instalimi i një komunikimi permanent me operatorët e biznesit po gjeneron performancë më të lartë.

Edhe zëri “Taksat Kombëtare” paraqitet me një performancë pozitive duke realizuar 15 miliard lekë, 14.5% më shumë se 6 mujori i vitit 2015, dhe  me  një realizim të planit në masën 92.6%, si rezultat i konjukturave të çmimit ndërkombëtar të mineraleve duke sjellë uljen e sasisë dhe vlerës për njësi.

Të ardhurat nga kontributet e DPT janë realizuar në vlerën 36.8 miliard lekë, 13.46% më shumë se 6 mujori i vitit 2015 dhe 2.3% më shumë se plani.

Shpenzimet e përgjithshme publike, për 6 mujorin e parë të vitit 2016, arritën në rreth 180.1 miliardë lekë me një realizim në masën 89%. Kjo tregon se në terma të planit 6 mujor niveli i realizimit të shpenzimeve të përgjithshme publike ka patur një rritje krahasuar me një muaj më parë, me një tendencë rritëse për gjysmën e dytë të vitit 2016.

Shpenzimet korrente paraqesin një realizim në raport me planin 6 mujor të këtij viti, prej 91 për qind, duke rezultuar 161.8 miliardë lekë. Krahasuar me një muaj më parë ka një përmirësim të konsiderueshëm të termave të realizimit për treguesit e shpenzimeve në tërësi.